Marco van BastenMarcel „Marco” van Basten (ur. 31 października 1964 w Utrechcie) ? trener piłkarski i były holenderski piłkarz występujący na pozycji napastnika.

Jest jednym z najskuteczniejszych i najbardziej utytułowanych zawodników lat 80. i 90. W ciągu zawodowej kariery związany był tylko z dwoma klubami:Ajaxem Amsterdam i AC Milanem, w których barwach łącznie zdobył sześć tytułów mistrza kraju oraz wiele wyróżnień indywidualnych, m.in. trzykrotnieZłotą Piłkę. Wraz z innymi Holendrami ? Frankiem Rijkaardem i Ruudem Gullitem ? był na przełomie lat 80. i 90. wyróżniającym się graczem Milanu, który właśnie wtedy, prowadzony przez prezesa Silvia Berlusconiego i trenera Arriga Sacchiego, powrócił do europejskiej elity. Z reprezentacją Holandii, w której barwach rozegrał 58 meczów, zdobył mistrzostwo Europy oraz brązowy medal na Euro 1992. Niedługo po tym turnieju w wieku 29 lat zakończył piłkarską karierę z powodu kontuzji. Chociaż wielokrotnie zapowiadał, że nie interesuje go praca trenera, to dzięki namowie Johna van’t Schipa w 2003roku dołączył do sztabu szkoleniowego Ajaksu. Rok później został selekcjonerem reprezentacji Holandii.

Kariera juniorska
1981?1982 Ajax Amsterdam
Kariera seniorska
Lata Klub M (G)
1982?1987
1987?1993
Ajax Amsterdam
AC Milan
Ogólnie
133 (128)
147 (90)
280 (218)
Reprezentacja narodowa
Lata Reprezentacja
1981
1983?1992
Holandia Holandia U-21
Holandia Holandia
15 (13)
58 (24)
Kariera trenerska
Lata Klub/Reprezentacja
2003?2004
2004?2008
2008?2009
Ajax Amsterdam (zespół młodzieżowy)
Holandia Holandia
Ajax Amsterdam

Kariera piłkarska

Występował na pozycji środkowego napastnika.

Zaczynał piłkarską karierę w lokalnych EDO Utrecht i UVV Utrecht. W 1981 roku został dostrzeżony przez scoutów Ajaxu Amsterdam. Rok później, w wieku osiemnastu lat, zadebiutował w pierwszej drużynie tego klubu. W ciągu kolejnych sześciu lat strzelił ponad sto pięćdziesiąt goli w lidze holenderskiej i rozgrywkach międzynarodowych, i nazwany został nowym Cruyffem.

W 1987 roku odszedł do Milanu, ale poważna kontuzja kolana sprawiła, że w swoim pierwszym sezonie rozegrał tylko jedenaście meczów. Wyleczył się tuż przed Euro 1988, na którym reprezentacja Holandii zdobyła tytuł mistrza Starego Kontynentu. Van Basten był jej najskuteczniejszym napastnikiem: strzelił trzy gole w meczu z Anglią i efektowną bramkę decydującą o zwycięstwie w finale ze Związkiem Radzieckim.

Po powrocie do Milanu, w którym w tym czasie prezes Silvio Berlusconi zatrudnił dwu kolegów van Bastena z kadry ? Ruuda Gullita i Franka Rijkaarda, Holender rozegrał swój najlepszy sezon, w czasie którego drużyna prowadzona przez Arriga Sacchiego triumfowała w Pucharze Mistrzów. Rok później Milan obronił trofeum, a van Basten został „capocannoniere” (królem strzelców) Serie A.

W 1992 roku, dwa lata po nieudanym dla Holandii Mundialu, reprezentacja dowodzona znów przez Rinusa Michelsa doszła do półfinału Euro 1992, w którym przegrała w rzutach karnych z późniejszymi triumfatorami Duńczykami. Strzał van Bastena w serii jedenastek obronił wówczas Peter Schmeichel.

W sezonie 1992-1993 Milan prowadzony już przez Fabio Capello nie przegrał kolejnych pięćdziesięciu ośmiu meczów i pewnie zmierzał po mistrzostwo Włoch. W ligowym spotkaniu z Anconą Calcio van Basten doznał urazu kostki i zmuszony był pauzować przez kilka miesięcy. Wrócił pod koniec sezonu, ale kontuzja okazała się zbyt poważna, aby mógł kontynuować profesjonalną karierę. Po raz ostatni wystąpił w Milanie w finale Pucharu Mistrzów, przegranym z Olympique Marsylia. Miał wówczas 29 lat.

Po nieudanej walce z kontuzją, 17 sierpnia 1995 roku ogłosił zakończenie piłkarskiej kariery.

Sukcesy piłkarskie

  • mistrzostwo Holandii 1982, 1983 i 1985, Puchar Holandii 1983 i 1986 i Puchar Zdobywców Pucharów 1987 z Ajaksem
  • mistrzostwo Włoch 1988, 1992 i 1993, Puchar Mistrzów 1989 i 1990, finał Pucharu Mistrzów 1993, Superpuchar Europy 1990 i Puchar Interkontynentalny 1990 z AC Milan
  • król strzelców Serie A w 1990 (19 goli) i 1992 roku (25 goli)
  • zdobywca Złotej Piłki miesięcznika France Football dla najlepszego piłkarza grającego w Europie w 1988, 1989 i 1992 roku
  • najlepszy piłkarz 1988 roku według magazynu World Soccer
  • Piłkarz Roku 1992 w rankingu FIFA

W lidze holenderskiej rozegrał 133 mecze i strzelił 128 goli.

W lidze włoskiej rozegrał 147 meczów i strzelił 90 goli.

W reprezentacji Holandii od 1983 do 1992 roku rozegrał 58 meczów i strzelił 24 gole ? mistrzostwo Europy 1988, start w Mundialu 1990 (1/8 finału) i Euro 1992 (III-IV miejsce).

Kariera szkoleniowa

Mimo iż tuż po zakończeniu sportowej kariery van Basten twierdził, że na pewno nie zostanie trenerem, to w 2003 roku dał się namówić swojemu dawnemu koledze z reprezentacji Johnowi van’t Schipowi na współpracę przy drugiej drużynie Ajaksu Amsterdam. Równocześnie trenował zespół juniorów.

W 2004 roku po zwolnieniu Dicka Advocaata niespodziewanie został selekcjonerem reprezentacji Holandii. Van Basten jest chyba pierwszym w ostatnim czasie trenerem kadry, który zdecydował się na tak radykalne jej odmłodzenie. Po Euro 2004 pożegnał się z dotychczasowymi filarami drużyny narodowej ? Clarence’em Seedorfem, Edgarem Davidsem, Boudewijnem Zendenem, Patrickiem Kluivertem orazMarkiem Overmarsem, Jaapem Stamem i Frankiem de Boerem, którzy sami ogłosili zakończenie reprezentacyjnej kariery. Linia defensywna zbudowana była najczęściej z zawodników którzy debiutowali w czasie kadencji van Bastena ? obok doświadczonego Giovanniego van Bronckhorsta grali w niej Jan Kromkamp, Khalid Boulahrouz, Joris Mathijsen, Ron Vlaar lub Barry Opdam. Przed nimi występowali także dwudziestolatkowie Arjen Robben, Romeo Castelen, Hedwiges Maduro, Rafael van der Vaart, Robin van Persie, Nigel de Jong lub dziesięć lat starsi, ale dotychczas pomijani przez kolejnych selekcjonerów Denny Landzaat i Barry van Galen. Partnerem Ruuda van Nistelrooya w ataku był Ryan Babel lub Dirk Kuijt, wyrastający na nową gwiazdę reprezentacji. Jedynymi piłkarzami ze starszego pokolenia byli trzydziestosześciolatkowie ? bramkarz Edwin van der Sar i pomocnik Phillip Cocu. Holendrzy bez problemów wygrali grupę kwalifikacyjną do mistrzostw świata. Na Mundialu dotarli do 1/8 finału, w której ulegli 0:1 Portugalii. Mimo iż w opinii wielu ekspertów niemieckie mistrzostwa nie były dla podopiecznych van Bastena udane, z holenderskim selekcjonerem przedłużono kontrakt do 2010roku.

Jednak pod koniec 2007 roku trener oświadczył, że po Euro 2008 zrezygnuje ze stanowiska. W lutym 2008 roku dodał, że po mistrzostwach zostanie szkoleniowcem Ajaksu Amsterdam. Na początku maja2009 roku Van Basten podał się do dymisji z powodu słabych wyników drużyny.

Sukcesy szkoleniowe

  • awans do Mundialu 2006 i start w tym turnieju (1/8 finału) oraz awans do Euro 2008 z reprezentacją Holandii.

Źródło: wikipedia.org